Dini hassasiyeti olanlar borsa caiz mi sorusunun yanıtını arıyor. Diyanet, bu konuya net bir açıklama getiriyor. Al-sat yapılan, helal sayılmayan her türlü malın üretimi ya da satışı ile uğraşan şirketlerden alınacak olan hisse senetlerini almak caiz görülmüyor.
Doğrudan faiz uyguladığı bilinen şirketlerin hisse senetlerini alarak borsada aktif olarak hesap açılışı yapanlar için Diyanet, haram fetvası veriyor. Alınırken ya da üretilirken helal olan ancak kişiye faiz ile satılan bir üründen elde edilecek herhangi bir kazanç da haramdır.
İçindekiler;
Diyanet İşleri Başkanlığı, İslam’ın şartlarına uygun şekilde borsa işlemleri yapılıyorsa ancak caizdir fetvası veriyor. Bunun için;
- Faizli işlem olmadığından emin olunmalı,
- İşletmenin İslami usullere uygun faaliyette bulunduğundan emin olunmalı,
- Halkı yanıltacak spekülasyonlardan uzak duran bir hizmet sunulduğundan emin olunmalıdır.
Borsa sistemi üzerinde kesin bir denetim yapmak mümkün olmadığı için, caiz olmadığı yönünde hemfikir olunmaktadır. İslam dini, borsada yapılan işlemlere pek ılımlı bakmamaktadır.
Diyanet Fetva Hattı’na yöneltilen sorunun yanıtı olarak İslam fıkhı açısından şöyle bir açıklama yapılmıştır:
“Hisseler borç işlemlerine konu olacak misli bir mal değildir ya da borç olarak alınan hisselerin karşılığında talep edilen fazlalık faiz yasağını ihlal etmektedir.”
Tüm bu sebepler, borsanın caiz olmama fetvası ile ilişkilidir. Fıkhi olarak konuya yaklaşıldığında eldeki ürün mübah olduğu takdirde, borsada alışverişin mübah olduğunu söyleyen pek çok ulema bulunmaktadır.
Hisse Senedi Almak Caiz mi? Diyanet
Hisse senedi satın almak, İslam’a aykırı bir faaliyette bulunmayan şirketin hissesi ise uygun olarak görülüyor. Var olan hissedarlar adilane bir davranış sergiliyor ve arada İslam’a aykırı herhangi bir faaliyet bulunmuyorsa ancak caiz olduğu söylenebiliyor.
Bu yazılar ilginizi çekebilir;
Yatak Odasında Ayna Olması Diyanet
Gerçek Hayatta Sürekli Örümcek Görmek? (Ne Anlama Geliyor)
Şeffaf satış usulünü benimseyen, haramla işlerini yürütmeyen, satılan senede düşen her hisseyi açıkça paylaşan ve ortaklıktan vazgeçme talebinde bulunanlara bu imkanı sağlayan şirketlerin hisse senetlerini almakta caizdir, fetvası verilmiştir.
Şunu net olarak söylemek mümkün; Diyanet’e göre hisse alınacak olan şirket helal olarak işini yürütüyor ve faizli işlemlerden kaçınıyorsa caizdir. İslam dinine göre banka ya da bankayla anlaşmalı herhangi bir mecra ile ilintili sektörlerden alınacak hisseler uygun değildir.
Borsa Caiz mi? Fetva Meclisi
İslam dini, borsadaki işlemlere pek de olumlu bakmıyor. Borsa sistemlerini kusursuz bir şekilde denetlemek ve faaliyetlerini net olarak algılamak mümkün olmadığı için borsanın caiz olmadığı yönündeki kanaat daha fazladır.
Diyanet Fetva Meclisi’ne göre helal olarak hizmet sunan, helal yönetime sahip olan şirketlerin hisselerini satın alınması bir ticaret olarak kabul edilir. Ancak borsada daha çok caiz olmayan işlerle hizmet sunmaya çalışan şirketlere yatırım yapmamak gerekir.
İslam’ın ince çizgisi, faiz yasağını ihlal ettiği için borsa kurumu Diyanet’e göre caiz değildir. Fetva Meclisi’ne göre hisse senedine yatırım yapacak olan bir kişinin şuna dikkat etmesi gerekiyor:
- Borsada kazanılacak olan para, haram iş yapan bir firma üzerinden elde edilmiyor ya da alım-satım sırasında bir sıkıntı oluşmuyorsa helal kabul edilir.
Şu detayı da unutmamak gerek:
“Kumar amaçlı olarak yapılan hisse senedi alım-satımlarının her türlüsü haram” hükmündedir. Fetva Meclisi, borsa işlemleri İslam’a uygun olmadığında icazet vermemektedir.